De verleiding weerstaan

De straat in Oldenzaal waaraan ik toen woonde.

Het gebeurde op een middag toen ik van school naar huis liep. Ik was zes of zeven jaar. Naar school toe liep ik meestal samen met mijn broer of een van mijn zussen, maar terug naar huis was ik graag alleen. Dan koos ik een omweg, langs verwilderde velden, ongedefinieerde stukken grond, soms met een vervallen houten schuurtje erop of een verwaarloosde groentetuin. Dat is tenminste zoals ik het mij herinner.

Het laatste stuk liep ik graag langs de muur van het klooster, waar de nonnen door de poort soms naar buiten kwamen of juist naar binnen gingen in hun lange zwarte pijen, bijna tot aan de grond, en hun zwart-witte hoofdgewaad dat hun hoofd volledig en hun gezicht voor een deel bedekte. De nonnen in Oldenzaal.

Waar de muur van het klooster bij de lange straat kwam waaraan ik woonde, de Bentheimerstraat, vond ik die middag op straat een dubbeltje, een muntstukje van 10 cent, het kleinste muntstukje dat Nederland jarenlang had, totdat we de euro kregen. Ik raapte het op als een kostbaar kleinood, voelde me opeens rijk, en was van plan het in mijn spaarpot te stoppen.

Maar even verderop kwam ik langs de kleine kruidenierswinkel met een automaat aan de muur, waar je voor een dubbeltje een chocoladereepje uit kon halen, ik geloof van Van Houten. Ik had opeens zin in zo'n chocoladereepje, helemaal voor mij alleen!

Ik kocht het niet.

Chileens Dagboek

Onaangenaamheden voor de Chileense kust

Dagboek

Pacifische Oceaan, ca. 5 april 1973.

Aafke Steenhuis en Jan Joost Teunissen 

De Volkskrant, 5 april 2016

 

's Middags bereikten we de Golfo de Penas - de golf van de narigheid. Tijdens het eten begonnen de borden en de lepels over de tafel te schuiven. Al gauw hing ik over de reling. Daarna volgden een paar uur van doodstil en slap op de wc zitten, brakend, slapend, zwetend, tranend.

Na die dag konden we beiden niet meer de stank in het ruim verdragen, waar wij als derdeklas passagiers sliepen en aten. Door de vertraging in Castro was de lading fruit in het ruim gaan rotten. Daarbij kwamen de geuren van de opeengepakte mensen, de kisten met groenten en kippen, de penetrante stank van de wc's, de onbestemde toverkolachtige dampen die uit de kookpotten in de keuken opstegen.

Doordat de boot veel te veel mensen vervoerde, moesten de derdeklasse passagiers in vijf ploegen eten. Dat betekende dat we drie kwartier met andere gelaten wachtende of opdringende mensen in de rij moesten staan voor de schuif van de eetzaal openging, waarna de eenoog en de waggelende vetzak het eten kwamen aandragen.

De laatste dagen leefden we op de biscuits die vrienden die duur reisden voor ons uit de eersteklaseetzaal meenamen. De sfeer was daar trouwens even walgelijk door het overluxueuse eten, door de ober die spelend op een beschaafd klinkende xylofoon langs de kamers van de eersteklas gasten liep om ze te waarschuwen dat het eten werd opgediend.

_{Aafke Steenhuis (1946) en Jan Joost Teunissen (1948). Ingekort fragment uit Chileens dagboek. Xeno, 1974.}

Chinees of Nederlands?

Ik lees elke morgen nieuws van over de hele wereld in een paar talen: Spaans, Frans, Duits, Engels, Nederlands en soms Portugees en Italiaans. Dat doe ik met behulp van google nieuws.

Vanmorgen keek ik van hoeveel landen Google Nieuws in dezelfde taal geeft. Ik (en u) wist al dat er geen taal is die zoveel wordt gebruikt als Engels. Ik heb zelf het grootste deel van mijn leven in die taal gewerkt, voor m'n beroep, en tegenwoordig geven bijna alle Nederlandse universiteiten les in het Engels. Na een dag werken in Den Haag zette ik in de auto altijd de Franse radio aan, als tegengif.

Ik ben niet tegen Engels, hoor, maar ik vind het jammer dat Engels andere talen wegdrukt en dat zelfs Nederlanders het hebben over Emsterdem. Laatst, op het vliegveld van Reykjavik, zei ik tegen een toeriste uit de Verenigde Staten die naar Amsterdam reisde dat ik ervan hield om plaatsnamen in hun oorspronkelijke taal uit te spreken. Ze oefende met mij "Am-ster-dam", wat zij leuk vond.

Wist u dat Engels in 24 landen wordt gebruikt als taal voor Google Nieuws? En weet u in hoeveel landen Spaans wordt gebruikt als taal voor Google Nieuws? En in hoeveel Frans? En in hoeveel Chinees of Nederlands?